Spatten van beton

(Spalling of concrete)

Bij snelle verhitting van beton in geval van brand ontstaat een interne druk doordat het aanwezige vocht in korte tijd wordt omgezet in stoom, waarvan het volume sterk én heel snel toeneemt en de buitenlaag kan worden afgedrukt; we spreken over 'spatten' 

Bij afspatten van de buitenhuid vermindert de dekking op de wapening
Bij afspatten van de buitenhuid vermindert de dekking op de wapening

Nadere omschrijving

De brandwerendheid van constructies met betrekking tot bezwijken is onder meer afhankelijk van de afmetingen van het bouwdeel, de grootte van de betondekking en de ligging van de wapening. Naast het vochtgehalte van het beton is ook de dichtheid een belangrijke invloedsfactor. Voor de rekenkundige bepaling van de brandwerendheid wordt gebruikgemaakt van nen 6071.

Richtlijnen

Bij afspatten van de buitenhuid vermindert de dekking op de wapening. In zijn algemeenheid is dichter beton, dus ook hogesterktebeton, gevoeliger voor spatten. Om die reden zijn in cur-aanbeveling 95 Rekenkundige bepaling van de brandwerendheid van bouwdelen in hogesterktebeton aanvullende richtlijnen opgenomen ter vermijding van het risico op spatten.

Deze richtlijnen komen globaal neer op een beperking van het aandeel aan zeer fijne vulstoffen (zoals silica fume), grenswaarden voor de toegestane afmetingen van de constructie en een maximum aan het evenwichtsvochtgehalte in de constructie.

Maatregelen

Indien niet aan alle voorwaarden in de aanbeveling wordt voldaan, moet ervan worden uitgegaan dat spatten kan optreden. In dat geval moet ten minste één van de volgende maatregelen worden genomen:

In dit geval mag bij de berekening van de brandwerendheid van de volledige doorsnede worden uitgegaan.

Voorkomen van spatten

Spatten kan worden voorkomen door beschermende maatregelen, zoals een hittewerende bekleding. Deze wordt bijvoorbeeld in verkeerstunnels aangebracht.

Normen/aanbevelingen/literatuur

Geplaatst op ma. 15 okt. 2018Laatst aangepast op do. 24 jan. 2019